TOROSLAR’DA YÖRÜK KÜLTÜRÜ YENİDEN AYAĞA KALKIYOR
BENZER ŞARTLARI YAŞAYAN YÖRÜKLER VE KOÇERLER TOROSLAR’DA BULUŞACAK
YÖRÜK FESTİVALİ 9-10 AĞUSTOS’TA
Toroslar Belediyesi, Yörük Festivali ile Anadolu coğrafyasının farklı köşelerinden Yörükleri, Göçerleri, Koçerleri bir araya getirecek. Toroslar Belediye Başkanı Abdurrahman Yıldız, Yörüklüğün sadece folklorik bir öğe olmadığına, ekonomik ve sosyal bir yaşam biçimi olduğuna işaret etti. Festivali sadece eğlence amacıyla değil, yörüklerin yaşadığı sorunları konuşacakları bir etkinlik olarak gördüklerini kaydeden Başkan Yıldız, “Şırnak ve Batman’daki Yörükler hangi sebeplerden dolayı Mersin’e veya başka kentlere göç ettiyse, Toroslar‘daki Yörükler de meraları maden ocaklarına terk edildiği için, ürettikleri değerler para etmediği için kentlere yerleştiler. Bu sadece bir festival olarak kalmayacak. Üretim ilişkileri üzerinden yeni bir Koçerlik, yeni bir Göçerlik, yeni bir Yörüklük tarif edebileceğimizi düşünüyorum” dedi.
Toroslar Belediyesi, tarihsel ve kültürel kökleri binlerce yıl öncesine dayanan Yörük yaşamını yeniden gündeme taşıyacak, Anadolu coğrafyasının farklı yerlerinden Yörüklerin, Göçerlerin, Koçerlerin sorunlarına ve taleplerine dikkat çekecek büyük bir etkinliğe hazırlanıyor.
Akdeniz ve Ege bölgesinin yanı sıra Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinden Yörüklerin ve onları temsil eden derneklerin katılacağı festival 9-10 Ağustos tarihleri arasında yapılacak.
Festivalde, aynı üretim ve yaşam biçimini farklı coğrafyalarda sürdüren, farklı isimlerle anılan Yörükler deneyimlerini, sorunlarını, taleplerini konuşacak, bunları ortaklaştırma olanağı bulacak.
Festival hazırlıkları kapsamında Toroslar Belediye Başkanı Abdurrahman Yıldız, Yörük Dernek Başkanları, kanaat önderleri, mera başkanları ve mahalle muhtarlarıyla bir araya geldi. Buluşmada, festivalin içeriği, amacı ve yörük kültürünün yaşatılmasına yönelik yapılacak çalışmalar detaylı biçimde ele alındı.
“TOROSLAR YÖRÜKLERLE ANILIR’’
Toroslar’ın uzun yıllardır yoksullukla, yoksunlukla ve yörüklükle anıldığını hatırlatan Başkan Yıldız, “Yoksulluk ve yoksunluğun giderilmesi konusunda bir şeyler yapmak istediğimizi hep söylemiştik. Toroslar, potansiyeli yüksek ve zengin bir ilçe. Ama bugüne kadar sadece potansiyelini açığa çıkarmayı bir türlü becerememiş. Bunun açığa çıkartılması gerektiğini düşünüyorum. Aslında bütün mesele de bu. Biz kültürel ekonomik zenginlik açısından bakıyoruz. Bugün burada toplanmamızın temel sebebi de bu. Toroslar Yörüklüğü ile anılır dedim ya; ama Yörüklük sanki belli bir milletin, belli bir topluluğun tekelindeymiş gibi değerlendirildi ve folklorik bir değer haline getirildi. Yani ekonomik ve sosyal bir yaşam biçimi olmaktan çıkartılıp folklorik bir meseleymiş gibi gösterildi. Özellikle seçim zamanlarında çok fazla demogojisi yapılır. Çokça kullanılır ama işi bittiğinde bir köşeye bırakılır ve bir daha hatırlanmaz. Ne yörük ne de Yörüklük hatırlanır. Dolayısıyla biz bunun baştan beri değiştirilmesi gerektiğini söylüyoruz” şeklinde konuştu.
“YÖRÜKLÜK ORTAK YAŞAM BİÇİMİDİR”
Yörüklüğün folklorik bir değer olmadığının altını çizen Yıldız, şöyle konuştu:
“Yörüklük Türkiye’de birçok toplumsal kesimin ortak bir yaşam biçimi. Dolayısıyla biz buna dair bir şey yapacaksak bu yaşamın biçimine dair yapacağız. Bu yaşam biçimini ekonomik, sosyolojik ve kültürel anlamda korunmasının bir üst basamağa taşınmasını sağlayacak bir şeyler yapmamız lazım. Yoksa seçimden seçime malzeme haline getirilip belli kesimlerin oyunu alıp ondan sonra bunlar hiç konuşulmamış gibi davranmak etik ve insani anlamda da doğru değildir. Dolayısıyla Toroslar’da yaşayan bütün Yörüklerin etkinliği olsun dedik. Bir kültürel dayanışması bir kültürel kaynaşması olarak adlandırılsın dedik. Bu ülkenin çok dilliliğini, çok kültürlülüğünü, çok zenginliğini bir barış ve kardeşlik havuzunda harmanlayıp, yeni bir kültürel değer yaratma imkanımızın olduğunu düşünüyorum. Bugüne kadar bu çok fazla geciktirildi üzerinde kafa yorulmadı. Ülkenin siyasal konjektörü buna müsaade etmedi. Ama bu saatten sonra bizim bir arada yaşama kültürünü arttıracak şekilde, Türkiye’nin bütün Koçerlerini, göçerlerini, yörüklerini bir çatı altında toplayıp bir şeyleri nasıl kurtarabileceğimizi herkese göstermemiz lazım.”
“KOÇERLER VE YÖRÜKLER BENZER YAŞAM KÜLTÜRÜNE SAHİP”
Şırnak’ta Koçerlerin yaşamına tanık olduğunu anlatan Yıldız, “Şırnak’ta yöresel şalvarlar, şapkalar, kadınların giydiği elbiseler… Baktım şapka, şalvar, ayakkabı, yöresel kıyafetler, yelek ceket hepsi aslında bizim giydiğimizin aynısı. İçimden dedim ki; Şırnaklılarla akraba olabiliriz. Benim amcam ne giyiyorsa onlar da aynısını giyiyordu. Yani oradaki Koçerler üç aşağı beş yukarı bizimle aynı yaşam kültürüne sahip. İdil‘deki bir Koçer kendi kültürünü nasıl bıraktıysa buradakiler de aynı sebeplerden dolayı bıraktı. Folklorik değer değildir diyerek kast ettiğim şey bu” dedi.
“KAYBEDİLEN DEĞERLERİ GERİ KAZANMAK İSTİYORUZ’’
Yörüklerin şehirlere dağılmasının olumsuz etkilerine değinen Yıldız, “Şehre göç edenlerin bir kısmı okuma şansı buldu, bir kısmınız iş yapma şansı buldu. Ama önemli bir kısmımızda maalesef hayatta çok zorlu koşullarda yaşıyor. Hem kültürel değerlerimizden olduk hem de ekonomik değerlerimizden olduk. Şırnak ve Batman‘daki Yörükler hangi sebeplerden dolayı Mersin’e veya başka kentlere göç ettiyse, Toroslar‘daki Yörükler de meraları maden ocaklarına terk edildiği için, konaklayabilecekleri yer bulamadıkları için, ürettikleri değerler para etmediği için, onlar da çadırlarının çoğunu bırakıp kentlere yerleştiler. Bizim belediye olarak yapmak istediğimiz, bu yaşadığımız şeylerin gündemleştirilmesini amaçlıyor. İki tane türkücü getirelim halay çekelim sepet koluna herkes yoluna değil, Yörüklerin ve Koçerlerin kaybettikleri değerleri anlayabilecekleri sevebilecekleri, değerleri toplumsallaştırabileceğimiz bir etkinlik yapalım istiyoruz. Onun için bu kadar kalabalığız ve daha kalabalık olacağız. Bu sadece bir festival olarak kalmayacak daha sonra üretim ilişkileri üzerinden yeni bir Koçerlik, yeni bir göçerlik, yeni bir Yörüklük tarif edebileceğimizi düşünüyorum. Bu da bizim hem toplumsal, ekonomik, sosyolojik ve kültürel hayatımıza çok ciddi katkısı olacaktır. Folklorik değer düzeyinde tanımlanmış yörükleri, yeniden gündemleştiririp onların yaşamını yeniden yaşanabilir, katlanabilir getirmek konusunda bir yol açabilirsek çok ciddi bir sonuç elde etmiş olacağız’’ ifadelerini kullandı.
“ÖĞRETİCİ VE HAFIZALARDA KALAN BİR FESTİVAL OLACAK’’
Festivalin öğretici ve hafızalarda kalacak bir etkinlik olacağını belirten CHP Mersin Milletvekili Hasan Ufuk Çakır ise “Çocuklarımız bu kültürü unutuyor. Bu Toroslar için çok özel bir festival olacak. Bu festival; birlik, beraberlik, bir yakınlaşma, bir dayanışma, milletin birbirini tanıması, özünü adetini geleneğini öğrenmesi, bir iz bırakma meseledir. Bunun iyi bir başlangıç olacağını gönülden temenni ediyorum. Üzerimize düşen her vazifeyi eksiksiz yerine getirmeye gayret edeceğiz. Birlik ve beraberlik içinde bir ilki gerçekleştireceğiz” diye konuştu.
“KENT İNSANLARI YÖRÜKLÜĞÜ TANIMALI”
Kanaat önderi ve eski milletvekili Şefik Zengin de, Yörüklük kültürünün giderek yok olduğuna dikkat çekti. 1984 yılından beri Yörüklüğün yok olma noktasına geldiğini aktaran Zengin, “Yörüklük, göçerlilik bitirildi. Başkan bunu bana söylediğinde çok heyecanlandım. Önemli olan kentte yaşayan insanlarla Toroslar’da yaşayan insanların dayanışmasını sağlamak. Kentte yaşayan insanların Toroslar’a giderek yörük kültürünü görmesi ve yaşaması lazım. Bu birlikteliği de başkanımız sağlayacağı için teşekkür ediyorum’’ ifadelerini kullandı.
Ardından konuşan dernek başkanları ve kanaat önderleri, festivalin önemine değinerek, Başkan Yıldız’a teşekkür etti.